Thành tựu văn học, nghệ thuật, khoa học Việt Nam cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XĨ

YEUSUVIET.COM - Các thành tựu văn hóa, nghệ thuật, khoa học của Đại Việt cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX.

Bài liên quan

>>> TOP #10 những cuốn sách Lịch sử Việt Nam hay nhất (nhiều thể loại)

>>> Nhìn nhận công lao nhà Mạc và chúa Nguyễn

>>> Phan Thanh Giản - Từ hòa bình nhìn lại

>>> Vân Đồn (Quảng Ninh) - Thương cảng xưa chôn vùi giấc mộng Đại Hán

>>> Nguyễn Trãi và Trần Nguyên Hãn - Mong mỏi dặm trường tìm minh chúa.

Lĩnh vực	Thành tựu
Văn học	- Văn học dân gian phát triển rực rỡ, nhiều hình thức phong phú: tục ngữ, ca dao, truyện thơ dài, truyện tiếu lâm,… - Văn học chữ Nôm những tác phẩm tiêu biểu: Truyện Kiều, Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm,… các tác giả: Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Bà Huyện Thanh Quan, Cao Bá Quát, Nguyễn Văn Siêu,…
Nghệ thuật	- Văn nghệ dân gian: + Nghệ thuật sân khấu, tuồng, chèo phổ biến khắp nơi. + Ở miền xuôi: hát quan họ, trống quân, hát lí, hát dặm, hát tuồng,… + Ở miền núi: hát lượn, hát khắp, hát xoan,… - Nghệ thuật tranh dân gian, nhiều tác phẩm nổi tiếng: tranh Đánh vật, chăn trâu thổi sáo, Bà Triệu,… nhất là dòng tranh Đông Hồ (Bắc Ninh). - Nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc: + Công trình kiến trúc nổi tiếng: chùa Tây Phương (Thạch Thất, Hà Nội), đình làng Đình Bảng (Từ Sơn, Bắc Ninh), cung điện, lăng tẩm các vua Nguyễn ở Huế, Khuê văn các (Hà Nội),… + Nghệ thuật tạc tượng đồng đạt đến đỉnh cao: 18 tượng vị tổ ở chùa Tây Phương, 9 đỉnh đồng lớn và nhiều công trình điêu khắc khác ở cung điện Huế,…
Khoa học - kĩ thuật	* Khoa học: - Sử học: + Có những tác phẩm: Đại Việt sử kí tiền biên, Đại Nam thực lục, Đại Nam liệt truyện,… + Nhà bác học lớn nhất của thế kỉ XVIII - Lê Quý Đôn, với các tác phẩm: Đại Việt thông sử, Phủ biên tạp lục, Kiến văn tiểu lục, Vân Đài loại ngữ,… + Phan Huy Chú với bộ Lịch triều hiến chương loại chí. - Địa lí: Gia Định thành thông chí (Trịnh Hoài Đức), Nhất thống dư địa chí (Lê Quang Định),… - Y học: Lê Hữu Trác (Hải Thượng Lãn Ông) phát hiện thêm công dụng của 305 vị thuốc nam, thu thập được 2854 phương thuốc trị bệnh, ra đời bộ sách Hải Thượng y tông tâm lĩnh (66 quyển). * Kĩ thuật: - Học được nghề làm đồng hồ và kính thiên lí. - Chế tạo được máy xẻ gỗ chạy bằng sức nước. - Đóng được một chiếc tàu thủy chạy bằng máy hơi nước.

1. Văn học

- Văn học dân gian phát triển phong phú, rực rỡ với nhiều hình thức như tục ngữ ca dao, truyện thơ dài, truyện tiếu lâm.

- Văn học viết bằng chữ nôm đạt đến đỉnh cao, có những tác phẩm tiêu biểu như Truyện Kiều của Nguyễn Du, Chinh phụ ngâm khúc,..

- Nội dung: phản ánh sâu sắc cuộc sống xã hội đương thời, gợi ca những cuộc đấu tranh chống áp bức và tâm tư ước nguyện của nhân dân.

2. Nghệ thuật:
- Văn nghệ dân gian phát triển với nhiều loại hình phong phú.
+ Nghệ thuật sân khấu, chèo, tuồng, quan họ lý,...
+ Tranh dân phản ánh được đời sống sinh hoạt của nhân dân như đấu vật, chăn trâu thổi sáo, dòng tranh Đông Hồ.
- Kiến trúc có nhiều công trình rất độc đáo như chùa Tây Phương (Hà Nội), Đình Làng Đình Bảng (Bắc Ninh),...

- Nghệ thuật tạc tượng, đúc đồng rất công phu và điêu luyện như 18 tượng vị tổ La Hán ở chùa Tây Phương,... 

3. Về khoa học :

-Nhiều nhà bác học và những tác giả tiêu biểu như: Lê Quý Đôn, Phan Huy Chú , Trịnh Hoài Đức, Lê Hữu Trác,... cùng với các tác phẩm nổi tiếng: Đại Việt thông sử, Phủ Biên Tạp Lục, Đại Việt Sử kí tiền biên, Hải thượng y tông tâm lĩnh,...

4.Về kĩ thuật:

-Từ thế kỉ XVIII,một số kĩ thuật ở phương Tây đã ảnh hưởng vào nước ta.

-Thợ thủ công nước ta đã chế tạo được máy xẻ gỗ chạy bằng sức nước và thí nghiệm thành công tàu thủy chạy bằng hơi nước.

Nhận xét :

+ Những thành tựu khoa học đã diễn ra trên nhiều lĩnh vực hơn các thế kỉ trước, có nhiều tác phẩm có giá trị.

+ Do những hạn chế về quan niệm và giáo dục đương thời đã làm cho khoa học tự nhiên không có điều kiện phát triển. Trong lĩnh vực kĩ thuật, việc ứng dụng những thành tựu từ bên ngoài cũng chủ yếu dừng lại ở việc chế tạo thử chứ chưa phát triển.

YÊU SỬ VIỆT st